Het is de taak van DUO om te zorgen dat iedereen krijgt waar hij of zij recht op heeft. Daarom is het noodzaak om de gegevens te controleren. DUO gebruikt en beveiligt deze gegevens op een zorgvuldige manier via de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De gegevens worden zo veel mogelijk gecontroleerd bij andere instanties, zoals de Belastingdienst, de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB).

De gegevens worden gecontroleerd om zekerheid te krijgen dat het overheidsgeld goed terecht komt. Overheidsgeld is belastinggeld dat door de burgers van Nederland betaalt wordt. DUO verwacht van de student dat hij of zij zich netjes aan de regels houdt en geen misbruik maakt van overheidsgeld. Als er wel sprake is van misbruik dan moet DUO aangifte doen bij het Openbaar Ministerie.

Ook controleert DUO je woonadres bij de Gemeentelijk Basisadministratie en controleren ze ook of je inderdaad uitwonend bent als je de uitwonende beurs ontvangt. Ze controleren ook of je bij de Belastingdienst niet teveel hebt bijverdiend. Tot slot vragen ze bij je opleiding ook na of je daar echt ingeschreven staat.

DUO controleert ook of je je aan de voorwaarden gehouden hebt. Als je dus teveel studiefinanciering ontvangen hebt ontstaat er een schuld. Als je dan nog steeds studiefinanciering verkrijgt, wordt de schuld met je huidige studiefinanciering verrekend. Dit gebeurt in 2014 met een maxima van €97 per halve maand. Voor de meest recente bedragen zie deze site.

Als DUO de schuld niet meer kan verrekenen met je studiefinanciering, dan krijg je een acceptgiro thuisgestuurd. Je kan het bedrag in één keer terugbetalen, zodat er geen rente verrekend wordt. Als je het bedrag niet voor de betaaldatum betaald, wordt de schuld omgezet in een rentedragende lening. De rente wordt dan berekend vanaf de eerste dag van de maand waarin de vervaldatum van de acceptgiro ligt.